Politika -
EAEko Hauteskundeak
Hauteskundeak uztailean izango direla ziurtzat hartu dute euskal alderdiek
Eusko Jaurlaritzako zerbitzu juridikoek egindako txostenak hauteskundeetarako lehen data bat, eta bigarren aukera bat ezartzea planteatu dute, lehenengoa gauzatzeko aukera ez egotekotan.
Agentziak | Erredakzioa
EAEko alderdi politikoek ziurtzat hartu dute EAEko hauteskundeak uztailean izango direla, Iñigo Urkullu lehendakariak eta Eusko Legebiltzarrean ordezkaritza duten alderdietako buruek gaur egindako bileraren ostean.
Bilera 11:00etan hasi da Lehendakaritzaren egoitzan, eta bi ordu iraun du. Andoni Ortuzar, EAJren EBBko presidentea, Joseba Aurrekoetxea burukidearekin batera izan da, eta Idoia Mendia, PSE-EEko idazkaria, Miguel Angel Morales idazkari nagusiarekin joan da bilerara.
EH Bilduren izenean, Arnaldo Otegi alderdiko koordinatzaile nagusia eta Maddalen Iriarte Legebiltzarreko bozeramailea izan dira. Elkarrekin Podemos alderditik, Miren Gorrotxategi lehendakarigaia izan da, Isabel Salud Ezker Anitza-IUko buruarekin batera.
Halaber, EAEko PPren izenean, Amaya Fernandez alderdiko presidenteak eta Carlos Iturgaiz PP+CS alderdiko lehendakarigaiak parte hartu dute. Azkenik, Equo-Berdeak alderdiko ordezkari Jose Ramon Becerra ere foroan izan da.
Hitzorduan, lehendakariak lau txosten banatu dizkie alderdi politikoei: bata, Osasun Sailarena, Euskadiko osasun-egoerari buruzkoa; bestea, hauteskunde-deialdiari buruzkoa; hirugarrena, Segurtasun Sailarena, hauteskundeak egiteko jarraitu beharreko neurriei buruzkoa; eta laugarrena, normaltasun berrirako trantsizio-aldian jarduteko Europako ereduak azaltzen dituena.
Eusko Jaurlaritzako zerbitzu juridikoek egindako txostenaren arabera, EAEko hauteskundeak egiteko lehen data bat ezarriko da, eta ondoren, bigarren aukera bat, lehenengoa egin ezin bada edota koronabirusaren agerraldi baten ondorioz "huts" egingo balu ere.
Gainera, osasun adituek egindako dokumentuak azpimarratzen duenez, hauteskunde egun batean herritarren mugimenduak "posible izango lirateke, ziurrenik, uda garaian" -horrek uztailerako deitzeko aukera bermatuko luke-; aldiz, ez dago "ziurtasunez jakiteko ebidentzia sendorik" COVID-19ren bilakaera nolakoa izango den udatik aurrera.
Osasun adituentzat, arazorik handiena irailean sor liteke, baldin eta, urtaroko gripearen etorrerarekin, koronabirusarekin "zirkulazioa partekatuko balu". Gainera, "udazkenean eta datorren neguan izurriteak izango duen bilakaera ikusita", denboraldi horiek ez direla uda baino "aproposagoak" izango adierazi dute.
Segurtasun Sailak egindako dokumentuak, bestalde, EAEko hurrengo hauteskunde autonomikoetan posta bidezko botoa babestea eta COVID-19 delakoaren ondorioz bozketa-zentroetara joan ezin diren pertsonen botoa errazteko mekanismoak ezartzea proposatu du.
Besteak beste, proposatu du hamar mahaitik gorako hauteslekuak egokitzea, eta, behar izanez gero, irisgarritasun-baldintzak betetzen dituzten eta mahai horietako hautesleen bizilekuetatik hurbil dauden lokal berriak erabiltzea.
Halaber, azaldu dute adinekoen egoitzetan edo epe luzeko zaintza-establezimenduetan egon daitezkeen hauteslekuak birkokatu behar direla, adinekoen eta eragin kronikoak dituzten pertsonen arteko esposizioa minimizatzeko. Posta bidezko botoa emateko epeak luzatzeaz gain, 65 urtetik gorakoei botoa emateko eskubidea erraztea nabarmendu du.
Ortuzarrek hauteskundeak uztailean egitea babestu du, gobernua lehenbailehen osatu dadin
Andoni Ortuzar EAJko presidenteak azpimarratu du beharrezkoa dela EAEko hauteskundeak uztailean egitea, COVID-19ren agerraldiak udazkenean suertatzea eragotziko lukeelako, eta, horrela, berreraikuntza ekonomikoaren lanari aurre egingo dion "Eusko Jaurlaritza indartsu bat" lortuko luketelako.
Gaur goizeko bileran, "osasun arloko datuak eman dira" gaixotasunaren bilakaerari buruz, eta argudio juridikoak hauteskunde prozesuaren inguruan, alderdi bakoitzak hauteskundeak noiz egin behar diren eztabaidatzeko.
EAJk, Ortuzarrek adierazi duenez, "koherentziaz, duela 15 egun eskatu zion lehendakariari, eta berriro eskatu dio egun, hauteskundeak ahalik eta berme sanitario eta demokratiko handienekin egin daitezela, baina lehenbailehen egin daitezela, Euskadik gobernu eta parlamentu indartsu bat behar duelako koronabirusaren krisiaren ondorio kaltegarrietaz berreraikitzeko prozesu bati eusteko".
"Aditu guztiek diotenez, litekeena da udazkenean, hauteskundeak egiteko planteatzen den beste datan, gaixotasuna berragertzea", eta, beraz, deialdiaren baldintzak "uztailean baino okerragoak" izan daitezkeela azpimarratu du.
Mendiak berme sanitario eta demokratikoak dituzten hauteskundeen alde egin du
Idoia Mendia PSE-EEko idazkari nagusiak EAEko hauteskundeak "berme sanitario eta demokratiko guztiekin" egitearen alde egin du, eta "herritarrek berretsitako" Parlamentua izateko beharra babestu du.
"Erronka oso garrantzitsuak ditugu aurretik, hala nola, koronabirusaren aurkako borroka eta susperraldi ekonomikoa", azpimarratu du buruzagi sozialistak, eta erakundeek lanean jarraitzen dutela onartu du, baina "herritarrek berretsitako Parlamentua" izatea beharrezkoa dela azaldu du, hartu beharreko erabakiek, "milaka euskal herritarrei eragingo baitiete".
Hori dela eta, erabakia lehendakariari dagokiola gogorarazi du, eta "berme sanitario eta demokratiko guztiak" dituzten hauteskundeak defendatuko dituela berretsi du, "baldintzak betetzen direnean aske bozkatu ahal izateko".
Otegik hauteskundeak uztailean deitzea "erabateko arduragabekeria" dela adierazi du
Arnaldo Otegi EH Bilduko koordinatzaile nagusiak uztailerako hauteskunde autonomikoak deitzeko asmoa "erabateko arduragabekeria" dela adierazi du.
Buruzagi abertzaleak adierazi duenez, topaketa "eszenifikazio" hutsa izan da, "iragarritako hauteskundeen kronika". "Urkulluk gehiago hitz egiten du Galiziako presidentearekin, oposizioarekin, sindikatuekin eta herrialdeko sektore ekonomikoekin baino", deitoratu du Otegik.
Lehendakariak ez du zehaztu zein egunetan egingo diren hauteskundeak, eta bilerak "alderdi politikoak entzunda, hauteskundeak uztailerako deituko dira" esateko baino ez duela balio izan azpimarratu du.
Gogorarazi duenez, hauteskundeak bertan behera uzteko dekretuak osasun-larrialdia amaitu ondoren deituko liratekeela hauteskundeak dio. Beraz, litekeena da EAEn amaitzea, Espainian alarma-egoera mantentzen den bitartean.
Miren Gorrotxategik nabarmendu du ez delaa hauteskundeak egiteko unea, erabaki ausartak hartzekoa baizik
Miren Gorrotxategi Elkarrekin Podemos-IUko lehendakarigaiaren ustez, "ez da hauteskundeak deitzeko unea", krisitik ateratzeko neurri "ausartak" ezartzeko "lanean zentratzeko" baizik. Egungo egoeran, "krisi sozial, ekonomiko eta sanitario" batean murgilduta, "ezin dugu pauso faltsu bat ematen utzi"
Haren ustez, erkidegoetako bozei buruzko eztabaida deseskalatze prozesua amaitu ostean eman beharko litzateke, eta bien bitartean alderdi eta gizarte eragile guztiak bildu beharko lirateke lana krisitik ateratzeko neurrietan zentratzeko.
"Denbora daramagu Euskadiren aldeko aliantza bat proposatzen, non erakundeek, alderdiek, gizarte-eragileek, mundu akademikokoek eta ikertzaileek elkarrizketa bat izan ahal izango duten. Bilera horretan berreraikitze-planei buruz hitz egiteko aukera eskaintzea da proposamena, eta neurri garrantzitsuak planteatuko lirateke, hala nola, zerga-erreforma batzuk, aberastasun handien gaineko zerga bat barne har dezaketenak, edo enpresentzako laguntzak bere osotasunean egoitza soziala hemen dutenentzat joango direla bermatzea", adierazi du.
Iturgaiz: denak hauteskunde usaina du uztailean, eta prest gaude
Carlos Iturgaiz PP+Cs koalizioko lehendakarigaiak adierazi duenez, denak EAEko hauteskundeak uztailean izango direnaren usaina duela adierazi du, eta haiek "prest" daudela.
PP eta Ciudadanoseko hautagaiak ziurtatu duenez, uztaileko hauteskunde horiei "bedeinkapena" ez diete eman bilerara joan diren alderdiek, "Sanchez-Iglesias tandemak" baizik, EAJk alarma-egoeraren azken luzapena babestu zuenean.
Horrela, Sanchezek eta Iglesiasek Estatuko Aldizkari Ofizialean "jarri" zuten hauteskundeak ospatzeko "baimena", gaineratu du.
Gaur egun Legebiltzarra ez dela "funtzionatzen ari" eta Jaurlaritza "hondoratzen" ari dela adierazi du, eta horregatik beharrezkoak direla hauteskundeak, une "korapilatsu eta zailetan" Legebiltzar berria eta Gobernu "indartsua" izateko.