GALen biktimek Europara joko dute kalte-ordainak jaso ezean

Egiari Zor kolektiboak, indarkeria polizialaren eta Estatuaren estamentuen biktimak biltzen dituenak, Barne Ministerioak terrorismoaren biktimak bezala kalte-ordaina gaurkotzeari uko egin izana salatuko du auzitegien aurrean. Europako Justiziara joko dute, Espainiakoak arrazoia ematen ez badie.

Elkarte horretako ordezkariek agerraldi bat egin dute astelehen honetan, Eusko Legebiltzarreko Giza Eskubideen batzordean, Terrorismoaren Biktimen Legearen baitan hildako senideengatik kalte-ordainak zabaltzearen eskaeraren aurrean Barne Ministerioak uko egin duela jakinarazteko.

Araudia 1999koa da, baina 2011n gaurkotu zen, laguntzak zabaltzea erabaki zenean. Urtebete geroago, disposizio-trantsitorio bat sartu zen, jarduera terroristengatik zigortutako pertsonek kalte-ordainak jaso ahal izatea ekiditeko.

Gaur, Gasteizko Ganberan, Xabier Galdeano Egineko kazetariaren (GALek hil zuten, 1985ean) alabak azaldu duenez, euren kondizioa onartu behar zitzaien hogei bat biktimak baino gehiagok Ministerioak azken hilabeteotan nolaz euren eskaerei uko egin dien ikusi dute.

Barne Ministerioak biktima horiei "eskubideak kendu nahi" izatea kritikatu du, baita txosten polizialetan oinarrituta egitea ere, hildakoak "Herri Batasunaren inguruko familiarrak edota alderdikoiak" zirela esanda, "ETAren aldekoak".

Zentzu horretan zigor epairik ez dagoela nabarmendu du, eta, beraz, Ministerioak "errugabetasun presuntzioaren irudia lohitu" egin du. Egiari Zor kolektiboko kideak "minduta, umiliatuta eta mehatxatuta" sentitzen dira.

Galdeanok azaldu duenez, Ministerioaren ukapenaren ostean, Estatuaren indarkeriaren biktimek errekurtso administratiboak jarri zituzten, eta, bide hori amaitzen zihoan heinean, auzitegietara jotzen dutela gaineratu du.

Kasu batzuetan, Josu Muguruza Herri Batasuneko diputatuarenean (GALek hil zuten, 1989an) bezala, Estatuko Abokatuak txosten bat bidali du, kalte-ordainari uko egin izana "justifikatuz".

"Ez dute Estatuak egindakoa onartu nahi, diru publikoarekin geure senideak hil zituztela ez dute onartu nahi", salatu du Carmen Galdeanok. Parot doktrinaren kasuan bezala, bidea "luzea" izango dela esan du.

Eusko Legebiltzarraren "babes instituzionala" eskatu du, "bakarrik" sentitzen direlako, eta PPren Gobernuari "bi mailako biktimen kategoriak sortu nahia" leporatu dio. Horren haritik, Estatuaren indarkeriaren biktimak "gutxi" direla adierazi du, % 4a ia, baina kalte-ordainen eskaera guztiak errefusatu egin dizkietela gaineratu du.