Gizartea -
Astronomia
Esne Bidearen erdigunetik ateratzen diren irrati seinale ezohikoak hauteman dituzte
Detektatutako irrati-uhinak ez datoz bat irrati-iturri aldakorrez ezagutzen diren ereduekin eta izar-objektu berri bat izan daitekeela uste dute. Astronomoak haren portaera ulertu nahian ari dira, izan ere, "argiak oszilatu egiten du, distira aldakorra du eta seinalea piztu eta itzali egiten da".
O.P. | Eitb Media
Astronomoek Esne Bidearen erdigunetik ateratzen diren irrati seinale ezohikoak hauteman dituzte. "Astrophysical Journal" aldizkari espezializatuak astearte honetan argitaratu duen artikulu baten arabera, irrati-uhinak ez datoz bat gaur egun irrati-iturri aldakorrez ezagutzen diren ezein patroirekin, eta izar-objektu mota berri bat izan daitekeela uste dute.
"Seinale berri honen ezaugarririk bitxiena da polarizazio oso altua duela", adierazi du Ziteng Wangek, artikuluaren egile nagusi eta Sydneyko Unibertsitateko Fisika Eskolako ikasleak.
Horrek esan nahi du, artikuluan jasotzen denaren arabera, bere argia "norabide bakar batean doala, baina norabide hori birakorra dela denborarekin", gainera "objektuaren distira ere nabarmen aldatzen da" eta "antza denez, ausaz pizten eta itzaltzen den" seinale bat da. Horrengatik guztiagatik, oraingoz ezin izan da patroi zehatz bat identifikatu.
Seinalea sei aldiz detektatu zen 2020ko urtarrila eta iraila bitartean, eta otsailaren 7an berriro agertu zen. Seinalearen maiztasuna eta iraupena irregularra da, azken aldi honetan, "seinalea egun bakar baten ostean desagertu zen, gure aurreko ASKAP behaketetan asteak iraun zituen arren".
Uhinei eman zaien izen teknikoa ASKAP J173608.2-321635 da, behaketarako erabili den irrati-teleskopioaren izenagatik eta koordenatuengatik.
Galaxiaren errotazio zentroak, bere erdian, zulo beltz handi bat bat du, eta eremu horretan, erraldoi gorriak, super erraldoiak, gas oso beroak eta irrati seinale ugari dituzten izar erraldoien pilaketa trinkoak daude.
Izar mota askok argi aldakorrak igortzen dituzte espektro elektromagnetikoaren gama osoan, eta, irrati-astronomian gertatzen diren aurrerapenekin, objektu aldakorren edo iragankorren azterketa unibertsoaren ikerketarako arlo garrantzitsu eta zabala da.
"Hasieran, pulsar bat izan zitekeela uste genuen, hildako izar birakari bat, edo eguzki erupzio izugarriak igortzen dituen izar mota bat. Baina iturri berri horren seinaleak ez datoz bat zeruko objektu zehatz horiei buruz espero behar dugunarekin ", argitu du Wangek.
Australia, Espainia, Alemania, Estatu Batuak, Kanada, Hegoafrika eta Frantziako zientzialariek parte hartzen dute ikertzaile taldean Wangekin batera eta ASKAP irrati-teleskopioaren bidez aurkitu zuen objektua Australiako ekialdean.