Alokairuen prezioak oso garesti jartzen dituztenak zigortzeko eskatu die Arriolak aldundiei

Iñaki Arriola Lurralde Plangintza, Etxebizitza eta Garraio sailburuak fiskalitatea aldatzeko eskatu die aldundiei, alokairuak "arrazoizko" prezioetan mantentzen dituzten jabeei pizgarriak emateko eta "salneurrian gorantz egiten dutenak" zigortzeko.

Arriolak 2021-23 Etxebizitza Plan Zuzentzailea aurkeztu du asteazken honetan, Euskadin etxe "duin eta egoki" baten beharrari erantzuteko "neurriak aktibatzeko". Dokumentuak 1.237,6 milioi euroko aurrekontua duten 120 ekintza biltzen ditu.

Planaren berritasun nagusietako bat arau-esparru berri bat sortzea da, alokairu eskuragarriko babes ofizialeko etxebizitzen (BOE) araubide espezifiko bat arautuko duena, urtean 21.000 eta 39.000 euro bitartean irabazten dituzten bizikidetza-unitateentzat. Diru-sarrera handiagoak izanik, merkatu arruntean etxebizitza bat eskuratzeko zailtasunak dituen kolektiboa da.

Sailburuak iragarri duenez, gainera, planaren helburua da ekimen publiko eta pribatuko alokairu sozialeko etxebizitzaren parkea 3.000 unitatetik gora handitzea 2021etik 2023ra bitartean, eta epe horren amaieran 29.300 etxebizitza izatea. Horrela, alokairuko parke publikoaren kuota parke babestu osoaren % 40 izango da, aurreko planaren amaieran baino 6 puntu handiagoa.

Premia handiena duten kolektiboen kasuan, planak ezartzen du 2023rako etxebizitzarako eskubide subjektiboa aitortuta duten 12 000 familia izatea eta 2022an etxebizitzarako prestazio osagarria bere gain hartzea, etxebizitzarako prestazio ekonomikoarekin egiten den moduan.

Halaber, 2021etik 2023ra bitartean, 71.200 etxebizitzari birgaitzeko laguntzak ematea aurreikusten da, eraginkortasun energetikoa, bizigarritasuna, irisgarritasuna, segurtasuna eta eraikinen digitalizazioa hobetzeko. Eraginkortasun energetikoa handitzeko 35.800 proiektu integral eta 15.000 etxeren irisgarritasuna hobetzeko 2.400 igogailu berri biltzen dituzte.

Alokairuetarako fiskalitatea

Sailburuak azaldu duenez, planak fiskalitatea "sakon" aztertzeko beharra azpimarratzen du, Eusko Jaurlaritzak 2019an gai horretan eskumena duten foru aldundiei egindako proposamenean oinarrituta, etxebizitzen alokairua sustatze aldera, prezioak igotzen dituztenak zigortzeko eta birgaitzeagatiko kenkariak hobetzeko.

Horretarako, Eusko Jaurlaritzak proposamen bat prestatu du alokairuak "arrazoizko" prezioetan mantentzen dituzten jabeei pizgarri fiskalak emateko, bere sailak egindako erreferentziazko indizeekin bat etorriz, baita prezioak oso garesti jartzen dituztenak zigortzeko ere.