EAEko ekonomiak behera egin du, apirila eta ekaina bitartean % 19,5 jaitsi baita

EAEko ekonomia atzeraldian dago, bi hiruhilekotan jarraian Barne Produktu Gordinak (BPG) behera egin ostean; izan ere, apiriletik ekainera bitartean % 19,5 egin du behera, COVID-19aren pandemiak eragindako krisiaren ondorioz.

Jarduera ekonomikoaren bilakaera txar horrek eragina izan du enpleguan ere, izan ere, lehen hiruhilekoan % 2,8 egin du behera, eta bigarrenean % 17,2, Euskal Estatistika Erakundeak (Eustat) ostegun honetan jakitera eman dituen behin betiko datuen arabera.

Datu txar horiek direla eta, Eusko Jaurlaritzak ekainaren hasieran egindako aurreikuspenak berrikusi beharko ditu; izan ere, aurreikuspen horien arabera, BPGa % 8,7 jaitsiko da ekitaldi honetan, eta % 7 enpleguan.

BPGaren urte arteko uzkurtzea txikiagoa da Euskadin Espainiako ekonomian baino, izan ere, bigarren hiruhilekoan % 22,1eko beherakada izan du. Aldiz, euroguneak (–% 14,7) eta Europar Batasunak (–% 13,9) portaera hobea izan dute.

Eskaintzaren ikuspegitik, urtetik urterako eta hiruhilekoen arteko balio erantsiaren bat-bateko jaitsiera areagotu egin da bigarren hiruhileko honetan sektore guztietan, Administrazio Publikoaren, hezkuntzaren, osasunaren eta gizarte-zerbitzuen adarrean izan ezik.

Lehen sektoreak balio erantsia % 6,1 murriztu du aurreko urteko hiruhileko berarekin alderatuta, eta % 4,4 2020ko lehen hiruhilekoarekin alderatuta.

Industriaren sektoreak % 26,7ko beherakada izan du urte arteko datuetan, eta balio erantsiaren jaitsiera are handiagoa izan da manufaktura-industriaren kasuan (% 27,8). 2020ko lehen hiruhilekoarekin alderatuta, industria osoaren jaitsiera % 23,4koa izan da, eta manufaktura-industrian % 24koa.

Eraikuntzaren sektoreak ere aurreko hiruhilekoan baino beherakada handiagoa izan du; izan ere, balio erantsia % 17,9 jaitsi da urtetik urtera, eta horrek esan nahi du % 15eko beherakada izan dela urteko lehen hiruhilekoarekin alderatuta.

Zerbitzuen sektoreak 2020ko bigarren hiruhilekoan izan duen jarduera globalak ere behera egin du, % 17,5eko urte arteko beherakadarekin, hau da, % 14,9ko jaitsiera izan du urteko lehen hiruhilekoarekin alderatuta.

Administrazio publikoaren, hezkuntzaren, osasunaren eta gizarte-zerbitzuen adarrak, berriz, aurreko hiruhilekoetan ikusitakoaren antzeko balioari eutsi dio, % 0,7 hazi baita urte batetik bestera, aurreko hiruhilekoaren maila berean (% 0,0ko aldaketa hiruhileko batetik bestera).

Sektoreko ia agregatu guztien portaera negatiboak areagotu egin du EAEko balio erantsi gordinaren atzerakada: % 19,6ra iritsi da aurreko urteko bigarren hiruhilekoarekin alderatuta, eta % 16,8ra 2020ko lehen hiruhilekoarekin alderatuta.

Eskaeraren aldetik, agregatu guztiek atzerakada handiak izan dituzte, bai urte arteko terminoetan, bai hiruhileko arteko terminoetan, administrazio publikoen azken kontsumoko gastuak izan ezik.

Enplegua

Enplegu mailari dagokionez (lanaldi osoko lanpostu baliokideetan neurtuta), enplegu osoak % 17,2 egin du behera aurreko urteko bigarren hiruhilekoarekin alderatuta, urteko lehen hiruhilekoarekin alderatuta % 14,3ko beherakada izan ondoren.

Alde horretatik, gogorarazi behar da lanpostuaren definizioak, Kontuen Europako Sistemaren arabera (SEC), aldi baterako lanik egiten ez duten baina lanpostuarekin berme batekin edo itzultze-datari buruzko akordio batekin lotura formala duten pertsonak baztertzen dituela zenbaketan, aldi baterako lan-erregulazioko espediente kasuetan gertatzen den bezala.

Urteko lehen hiruhilekoan enpleguak izandako beherakada areagotu egin da jarduera-adar guztietan, bai urte arteko datuei dagokienez, bai hiruhileko arteko datuei dagokienez.

Lehen sektorean enplegua % 3,3 jaitsi da 2019ko bigarren hiruhilekoarekin alderatuta, eta % 1,5 aurreko hiruhilekoarekin alderatuta. Urtetik urterako beherakada % 20,1ekoa izan da industriaren sektorean, hiruhileko batetik bestera % 16,9 jaitsi ostean. Eraikuntzan, urte batetik bestera % 1 jaitsi da enplegua.

Arantxa Tapia Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen, Iraunkortasun eta Ingurumen sailburuak esan du "eragile guztiekin" lanean ari direla Euskadirentzako etorkizuneko industria plan bat egiteko, industria ekoizpena eta zerbitzu aurreratuak indartzeko eta ekonomiaren % 40 izatera iristeko helburuarekin.

BIDEOA | Arantxa Tapia: "Gure enpresak lehiakor mantendu behar ditugu etorkizunerako" 

Bizkaiko patronala

Francisco J. Azpiazu Cebekeko idazkari nagusiak "herrialde mailako akordio handi bat" lortzearen alde egin du ostiral honetan Euskadin, koronabirusaren pandemiak sortutako krisi ekonomikoa gainditzeko.

Azpiazuren esanetan, beharrezkoa da erakunde publikoek, enpresaburuek eta sindikatuek krisiari aurre egiteko lehentasunak finkatzea eta "indartuta ateratzea".

Azpiazuk ohartarazi duenez, "pandemiaren kontrolik ez badago, ez da susperraldi ekonomikorik izango".