Udazkena

Udazkenean sartu berri gara eta fisikoki edota mentalki pattal sentitu gaitezke. Vidal Salcedo medikuak Biba Zuek! saioan hainbat aholku eman ditu, hain ohikoak diren egoera horiei aurre egiteko.

Amaia Diaz de Monasteriogurenek, Amaia nutrizio zentroko nutrizionistak, hainbat aholku eman dizkigu udazken honetan ere osasuntsu jarraitzeko. Esaterako, jakiaren etiketari begiratzen badiogu eta bost osagai baino gehiago baldin baditu, kontuz ibiltzeko gomendatu digu Sukalerrian saioan.

Nafarroako hiriburuan, 6 ºC inguru izan dituzte; Gasteizen, berriz, 3 ºC. Euskalmeten arabera, 0 ºC neurtu dira Pagoetan (Gipuzkoa) eta 1-2 ºC Iturrietan eta Navarreten (Araba).

Elur maila 1.000 metroan kokatu da larunbateko lehen orduetan, eta, beraz, mailarik altuenetan denboraldiko lehen elurtea bota du. Irudi hauek Aitor Agirrezabal Alustizak bidali dizkigu, Txindokitik.

Uda honetan kezka handia zegoen urtegiak inoiz baino hustuago zeudelako. Hala ere, azken egunetako euri-jasek eta 1961az geroztiko udazkenik euritsuenak bete egin dituzte.

30º-tik gorako tenperaturak izan ditugu gaur, eta horrek jende andana animatu du Kontxako (Gipuzkoa) eta Ereagako hondartzez disfrutatzera.

Urtaro honek 89 egun eta 21 ordu iraungo ditu, eta abenduaren 22an bukatuko da, neguaren etorrerakin. Udazken honetan bi eklipse izango ditugu ikusgai: bata eguzkikoa eta bestea, berriz, ilargikoa.

Moda-etxeak kolore biziak erabiltzen hasi dira. Hala, fuksia, berdea, gorria eta horia batu zaizkie ohiko kolore neutroei. Eskularru eta jaka erraldoiak, azpitik tirantedun nikiak, gerriko-poltsak zein oinetako eta galtzerdi luzeak bueltan dira, Jokin Ayerregarayk moda adituak azaldu digunez.

Hotzaren iritsierarekin, Alfonso Alastueyk bidalitako irudietan ikus daitekeen bezala, Belaguak elurte deboraldia estreinatu du. Ezohiko urri bero baten ondoren, azaroa tenperaturaren jaitsierarekin etorri da.

Sasoi berriaren termometro, eta udazkenak dakartzan koloreen adierazle dira gure basoak: tartean, Iratiko oihana. Alemaniako Baso Beltzaren ostean, Iratikoa da Europako pagadi eta hariztirik zabalena. Eta han paisaia, hasia da horitzen.

Udazkenaren iritsierarekin batera, "Txoriene Sasoi Onean" saioko balkoiari looka aldatu dio Gorbeia Lorezaintza Zentroak: ziklamenak, krisantemoak, txilarra, biolak...Loli Seinek lore hauek eta gure baratzeak zaintzeko zenbait  gomendio eman dizkigu.