Nobel Sariak
Suediako Akademiak hiru ekonomilari estatubatuar saritu ditu "erakundeak nola sortzen diren eta horiek oparotasunari nola eragiten dioten aztertzeko egindako lanagatik".
"Arma nuklearrik gabeko mundu bat lortzeko bidean" egindako lanagatik saritu dute.
Zelenski, Guterres, Tsikhanouskaia, UNRWA, Nazioarteko Justizia Auzitegia, UNESCO edo Europako Kontseilua Narges Mohamadi ekintzaile irandarraren lekua hartzeko hautagaien artean daude.
“Trauma historikoei heltzen dien eta giza bizitzaren hauskortasuna agerian uzten duen prosa poetiko indartsua” azpimarratu du epaimahaiak.
Hassabisek eta Jumperrek adimen artifiziala erabili dute proteina ezagunia guztien egitura iragartzeko; Bakerrek metodo konputerizatuak garatu ditu aurretik existitzen ez ziren proteinak sortzeko eta, kasu askotan, funtzio berriekin.
Bi fisikariok sare neuronal artifizialen bidez "automatikoki ikastea ahalbidetzen duten funtsezko aurkikuntzak" egin dituztela nabarmendu du Suediako Akademiak, adimen artifizialaren oinarriak ezarriz.
Victor Ambros eta Gary Ruvkun zientzialariak dira saritutakoak. ARN molekula berri batzuk atzeman zituzten, txiki-txikiak, geneen erregulazio gako direnak.
Urriaren 7a eta 14a bitartean iragarriko dituzte, Stockholmen eta Oslon. Bakearen Nobel saria nori emango dioten urriaren 11n zabalduko dute, eta Literaturarena, berriz, urriaren 10ean.
Igande honetan jasoko dute haren senideek Oslon saria. Irango kartzela batean dago Mohammadi, 10 urteko espetxe zigorra betetzen. "Iranekiko estrategia argi eta egonkorra" izateko eskatu dio haren senarrak Mendebaldeari.
Suediako Akademiak nabarmendu duenez, AEBko ekonomialariaren ikerketak "genero-arrakalaren arrazoiak erakusten ditu".
Norvegiako Nobel Batzordeak Mohammadi saritu du, Iranen emakumeen aurkako zapalkuntzarekin amaitzeko egindako borrokagatik eta Giza Eskubideen eta askatasunaren alde egindako lanagatik.
Idazle norvegiarraren prosa eta antzezlan "berritzaileak" nabarmendu ditu Suediako Akademiak. Fossen lanak 40 hizkuntzatara daude itzuliak, baina oraingoz, ez dute bakar bat ere euskaratu.
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, hitz bitan.
Moungi Bawendi frantziarra, Louis Brus estatubatuarra eta Alexei Ekimov errusiarra saritu ditu Zientzien Suediako Akademiak. Filtrazio baten ondorioz, horien izenak iragarpen ofiziala egin baino ordu batzuk lehenago zabaldu dira.
Konkretuki, attosegundoen iraupeneko argi-pultsuak sortu dituzte, elektroiek materian duten dinamika aztertzeko. Aurkikuntzak elektronikan eta medikuntzan izan ditzakeen aplikazioak nabarmendu ditu Akademiak.
Bi ikertzaileek jaso dute 2023ko Medikuntzako edo Fisiologiako Nobel saria, covid-19aren aurkako mRNA txertoak garatzea ahalbidetu zuten nukleosidoen baseen aldaketen inguruan egindako aurkikuntzengatik.
Literaturakoa eta Bakearena dira ikusmin handiena eta espekulazio gehien sortzen dituztenak, eta urriaren 5ean eta 6ean iragarriko dituzte.
Azkoitiarrak irabazi du Jokin Zaitegi Nobel saridunen lanak euskaratzeko beka, eta urte amaiera egongo da liburu denetako apaletan.
Alfred Nobelen omenezko Suediako Bankuaren Ekonomia Zientzien Sariak "bankuei eta finantza-krisiei buruzko ikerketa" saritu du.
Bialiatski Bielorrusiako abokatu eta aktibista da, herrialde horretan mugimendu demokratikoaren sustatzaileetako bat izandakoa. Memorial Errusiako gobernuz kanpoko erakundea eta Ukrainako Askatasun Zibilen Zentroa ere saritu dituzte.
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, hitz bitan.
Suediako Akademiak literaturaren nazioarteko saririk ospetsuena nork jasoko duen iragarri du.
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, hitz bitan.
Produktu farmazeutikoek minbiziaren aurka duten orientazioa hobetzeko aukera eman duen "klik kimikoa" garatzeko egindako lanagatik egin diete aitortza zientzialarioi.
"Mekanika kuantikoarekin lotuta" egindako aurkikuntzengatik jasoko dute golardoa.
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, hitz bitan.
Ikerlariak desagertutako hominidoen genomei eta giza eboluzioari buruz egindako aurkikuntzak aitortu dituzte.
Sariak urriaren 10era bitartean iragarriko dituzte, ordena honetan: asteartean, Fisikakoa; asteazkenean, Kimikakoa; ostegunean, Literaturakoa; ostiralean, Bakekoa; eta astelehenean, Ekonomiakoa.
Trimble 77 urte zituela hil da, "gaixotasun labur" bati aurre egin ondoren.
Ekonomialariaren arabera, txanpon birtualek dirua zuritzen laguntzen dute.
Elkar etxeak "100 kantu" eta "Basairisa" lanak argitaratu ditu, hurrenez hurren, Xabier Payak eta Garazi Ugalde Pikabeak euskaratutakoak.
Bakearen Nobel saridunak (76 urte) epaiketa ugari ditu aurretik eta hainbat hamarkadatako espetxe-zigorrak ekar ditzakete horiek, mendebaldeko gobernuek eta Giza Eskubideen aldeko erakundeek hura askatzeko aldarria eta presioak egin arren.
Hiru ekonomialariek egindako lanak gizarte zientzien ikerketa enpirikoen iraultza eragin dute, Akademiaren esanetan.
Adierazpen askatasuna eta demokrazia eta bakea babesteko egindako ahaleginengatik saritu ditu Norvegiako Batzordeak.
1 / 5 Hurrengoa
Daron Acemoglu, Simon Johnson eta James Robinson, 2024ko Ekonomia Nobel saridunak
Nihon Hidankyo gobernuz kanpoko erakunde japoniarrari eman diote 2024ko Bakearen Nobel saria
Bakearen Nobel saria, gerra garaian
Han Kang hegokorearrak jasoko du Literaturaren Nobel saria
Bakerrek, Jumperrek eta Hassabisek Kimika Nobel Saria jaso dute AAren bidez proteinen kodeak deszifratzeagatik
Hopfieldek eta Hintonek irabazi dute Fisika Nobel 2024 saria, "makinen ikaskuntzari" egindako ekarpenagatik
MikroARNa aurkitu zutenei emango diete aurtengo Medikuntzako Nobel saria
Astelehen honetatik aurrera ezagutuko dira 2024ko Nobel saridunen izenak
Covidaren kontrako txertoa garatzeko oinarriak jarri zituzten bi ikerlarik jaso dute Medikuntzaren Nobel Saria
Katalin Kariko biokimikari hungariarrak eta Drew Weissman immunologo estatubatuarrak jaso dute Medikuntzaren Nobel saria, Stokolmen, gerora covid txertoa garatzeko ezinbestekoak izan ziren oinarriak lortzeagatik. Literatura, kimika, fisika eta gainontzeko diziplinetako sariak ere banatu dira gaur.
Narges Mohammadi aktibista irandarrak Bakearen Nobel saria jaso du
Evingo (Teheran) espetxean idatzi, eta Kiana eta Ali Rahmani seme-alabek irakurritako hitzaldian saridunak adierazi duenez, "Irango gazteriak kaleak eraldatu ditu gaur", "erresistentzia bizirik dago eta borrokak iraun egiten du".
Narges Mohammadi Bakearen Nobel saridunak gose greba hasiko du sari-emate ekitaldiaren egunean
Claudia Goldinek Ekonomiaren Nobel saria jaso du, emakumeen lan-merkatua ulertarazteko egindako ekarpenagatik
Narges Mohammadi, 2023ko Bakearen Nobel saria, Giza Eskubideen alde egindako lanagatik
Jon Fosse, 2023ko Literatura Nobel sariduna
Albiste izango dira: Literaturaren Nobel Saria, Gernikako gobernagarritasuna eta Usansoloren desanexioa
Puntu kuantikoak aurkitu zituzten hiru zientzialariek jasoko dute Kimikako Nobel saria
Agostini, Krausz eta L'Huillier, Fisikako Nobel saridunak attosegundoekin egindako esperimentuengatik
Kariko eta Weissman, Medikuntzako Nobel saria, covid-19aren aurkako txertoen harian egindako aurkikuntzengatik
Medikuntzaren nobel sariaren iragarpenak emango dio hasiera gaur 2023ko sarituen zerrendari
Gema Lopez las Herasek euskarara itzuliko du Annie Ernauxen "La femme gelée"
Ben S. Bernanke, Douglas W. Diamond eta Philip H. Dybvig, Ekonomiako Nobel sariak
Errusian, Bielorrusian eta Ukrainan giza eskubideen alde lanean dabiltzanak saritu ditu Bakearen Nobel sariak
Errusiako eta Ukrainako bi erakundek eta Bielorrusiako Ales Bialiatski ekintzaileak irabazi dute aurtengo Bake Nobel saria: bakerako eta demokraziarako gizarte zibilak duen garrantziaren adierazgarri direla esan du Nobel batzordeak.
Ales Bialiatski aktibista eta giza eskubideen aldeko Errusia eta Ukrainako bi elkarte, Bakearen Nobel saridun
Albiste izango dira: Bakearen Nobel saria, EBko goi bilera eta indarrean sartu den 'Soilik bai da bai' legea
Annie Ernaux frantziarra aurtengo Literaturako Nobel sariduna
Erneauxek 82 urte ditu, literatura katedraduna da eta 20 bat eleberriren egilea, gehienak bere biografian oinarrituak. Hain zuzen ere, memoria aztertzeko duen modu zehatz eta adoretsuagatik eman diote saria Nobel sariaren batzordearen arabera.
Literaturaren Nobel saria, Annie Ernauxentzat
Albiste izango dira: Trans eta Abortuaren legeak, bilkura Legebiltzarrean eta Literaturako Nobel Saria
Carolyn R. Bertozzi, Morten Meldal eta K. Barry Sharpless zientzialariek irabazi dute Kimikako Nobel Saria
Alain Aspect, John F. Clauser eta Anton Zeilinger zientzialariek irabazi dute Fisikako 2022ko Nobel Saria
Albiste izango dira: Siemens Gamesako kaleratzeak, iraileko langabezia datuak eta Fisikako Nobel saria
Svante Pääbo ikerlariak jasoko du Medikuntzako 2022ko Nobel Saria
Nobel astea Medikuntzako edo Fisiologiako sarituen iragarpenarekin hasiko da
David Trimble hil da, Ipar Irlandako bake-akordioan pertsona giltzarria
Joseph Stiglitz Ekonomiako Nobel saridunak kriptodirua debekatzeko eskatu du
Justizia trantsizionalaren garrantziaz aritu da Denis Mukwege, Bakearen Nobel saria, Baionan
Baionako ohorezko hiritar eta Unibertsitateko Doktore Honoris Causa izendatu dute "emakumeak sendatzen dituen gizona" izenarekin ezagutzen duten eta 2018an Bakearen Nobel saria eskuratu zuen Denis Mukwege.
Bob Dylan eta Louise Glück, euskaraz
Lau urteko espetxe zigorra militarrek kargutik kendutako Suu Kyirentzat, haren kontrako lehen epaian
David Card, Joshua Angrist eta Guido Imbens, 2021eko Ekonomiako Nobel saridunak
Adierazpen askatasunaren alde Filipinetan eta Errusian ari diren bi kazetarik jaso dute Bakearen Nobel saria
Maria Ressa filipinarrak eta Dmitry Muratov errusiarrak, bakoitzak bere herrialdean adierazpen askatasunaren alde egin duen lanagatik saritu dituzte.
Maria Ressa eta Dmitri Muratov kazetariak, 2021eko Bakearen Nobel saridunak
1 / 5 Hurrengoa
Gizartea
Hautatze-prozesua
-
1994ko Nobel sariaren irabazleak: Yasser Arafat, Simón Peres y Yitzhak Rabin. EFE
Nola hautatzen da Nobel sari baten irabazlea?
eitb.eus
Nobel sariak osatzen dituzten sei kategorietako irabazle bakoitza nor den hautatzeko prozesuak ia urtebete irauten du.
orain albiste
-
albisteak
GOIALDEKO DEPRESIOA
Mazonek "buloak eta gezurrak" baztertzeko eskatu, eta "kontraesanak" leporatu dizkio Espainiako Gobernuari
-
albisteak
ERRUSIA-UKRAINA
Bidenek baimena eman dio Ukrainari irismen handiko misilak erabiltzeko Errusiaren kontra
-
albisteak
Indarkeria matxista
35 urteko gizon bat atxilotu dute Pasaian, bikotekidea labana batekin hiltzen saiatzeagatik
-
Kirola
Eskubaloia
Bera Bera multzokako fasera sailkatu da, Lublin talde poloniarra itzuliko partidan gaindituta (26-20)
-
Kirola
F Liga
Lavogezen golak eta Oguizaren kanporaketak bideratu dute Realaren garaipena Athleticen aurkako derbian (1-0)
-
Kirola
Eskubaloia
Bera Bera multzokako fasera sailkatu da, Lublin talde poloniarra itzuliko partidan gaindituta (26-20)
© EITB - 2024 - Pribatutasun Ataria - Lege Oharra - Cookien erabilera - Cookien konfigurazioa - Gardentasuna - Kontaktua - Web mapa