Memoria Historikoa

Larunbat honetan egindako ekitaldi instituzionalean, frankistek fusilatu zuten Manuel Azconaren familiaren sufrimendua ekarri du gogora haren bilobak.

Ermuko Udalak ETAk hildako Miguel Angel Blanco PPko zinegotzia eta Sotero Mazo ile-apaintzailea gogoratu ditu ostiral honetan, eta memoriaren ondarea zabaltzeko deia egin du, belaunaldi berriek ETAren terrorismoa zalantzan jar ez dezaten.

Polizia-indarkeriaren biktima baten omenezko lehenengo plaka jarri dute gaur Bilbon. Francisco Javier Nuñezen omenez izan da. Matematikako irakaslea zen eta poliziak torturatu eta 13 egunera hil zen, 1977an. Familiak eskertuta jaso du omenaldia.

Gabriel Le Senne (Vox) Balear Uharteetako Parlamentuko presidenteak Mercedes Garrido eta Pilar Costa diputatu sozialistak eta Ganberako Mahaiko kideak kanporatu ditu osoko bilkuratik, hildako errepublikarren argazkiak erakusteagatik, Memoria Demokratikoaren Legea indargabetzeko saioan.

Gogora Institutuak, Bilboko Udalak eta elkarte eta fundazio historikoek eta talde memorialistek antolatutako ekitaldia izan da. Hildako gudarien hainbat senidek hitz egin dute, eta lore eskaintza egin dute.

Bigarren Mundu Gerran Sara eta Bera artean iheslariei muga zeharkatzen lagundu zien. Pertsona askori lagundu zien berak sortutako pasabide batetik Lapurditik Nafarroara heltzen.

Arrotxapean atxilotu zituzten 1936an, eta ez zuten haien berririk izan 2022an aurkitu zituzten arte. Monolito bat eta eskultura bat inauguratu dituzte haien omenez.

Eguzkik eta Gladys Gogoan elkarteak deituta, dozenaka lagun bildu dira Cristina Enea parkean Venezuelan jaio baina 4 urte zituenetik Donostian bizi izan zen ekologista gogoratzeko. Guardia Zibilak hil zuen, nuklearren eta Bardeako tiro-eremuaren aurkako protesta batean, Tuteran, duela 45 urte.

Eskuin muturreko taldeek edota Poliziak eragindako motibazio politikoko ekintzen biktimak aitortzeko lehen ekitaldi ofiziala egin du gaur Nafarroako Gobernuak. Baluarten bilduta eta Ana Ollo Memoria Historikorako kontseilaria buru aurreneko 12 biktimak aitortu dituzte.

Bizkaiko udalerri horrek ia 30 eraso jasan zituen, Francok aginduta, eta 16 pertsona hil ziren larrienean. Palestinarrak ere gogoratu dituzte omenaldian.

Adolfo Cengotitabengoa eta Jaime Iñiguez miliziano bizkaitarren gorpuzkiak senitartekoei eman dizkiete astelehen honetan Zornotzan, Eusko Jaurlaritzak hilerriko hobi batetik atera ostean.

Horiekin batera, fusil batekin lotutako hainbat objektu berreskuratu ditu Aranzadi Elkarteak. Urkiolan aurten lurpetik ateratako bigarren gorpuzkiak dira, oraindik identifikatu gabe dagoen beste gudari batenak berreskuratu baitzituzten otsailaren 4an.

Atzo, lehen 15 familia sartu ahal izan ziren; horietatik 4 euskaldunak. Jasone Aretxabaletak eta Iñigo Artetxek kontatu diote ETBri han bizitakoa. Bertan sartzeak eragindako korapiloa askatzeak luze joko diela esan dute.

Arrankudiagan jaioa, Padura batailoiko teniente izan zen Egaña Euskadiko Gudarostean. Armada matxinatuak Santoñan (Kantabria) atxilotu zuen. Han, epaitu, eta heriotza zigorra ezarri zioten.

Inoiz argitaratu gabeko irudien bitartez, Jesus Maria Leizaola erbesteratutako lehendakariak muga zeharkatu zuen eguna hobeto ezagutu ahal izan dugu. Fede Bergaretxe jeltzaleak, gerora Basauriko alkatea izan zena, bere autoan eraman zuen Leizaola.

Nafarroako Gobernuak eskuin muturreko taldeek edo funtzionario publikoek eragindako motibazio politikoko ekintzen 12 biktima aitortu ditu, besteak beste, Guardia Zibilak eraildako Mikel Arregi eta Mikel Zabalza. Albistea jakin berritan, EITBrekin hitz egin du Idoia Zabalzak, Mikelen arrebak.