Lehortea

Herrialdeko 80.000 elefanteek landarediari eragiten diote eta elikagaien krisia larriagotu egiten dute.

Ibaien maila baxuak direla eta, Amazoniako komunitateak isolatuta geratu dira. Solimoes, Amazoniako handienetakoa, ez da sekula hain lehor egon. Hilabete falta da euri sasoia hasteko, beraz beldur dira Brasilen arazoa askoz gehiago larrituko ote den. 

Hiriburuan 34,6 gradutara iritsi dira. Yucatan penintsulan ere errekorrak hausten ari dira 45 gradu ingururekin. Bero zakar hauek lehorte baten ondoren iritsi dira eta herrialdeko hainbat gunetan ura ere falta dute.

Kataluniako zenbait urtegi egoera larrienetik atera dira azken egunotan. Barnealdeko urtegietan % 21,2raino igo da bildutako ur kopurua, duela astebete baino hiru puntu gehiago. Bartzelonan, Sau urtegia hutsik zegoen ia, eta %12,1an dago orain, eta Sequedakoa %26,69an.

(Musika: Ura. ERAUL)

Tenperaturak 48 graduraino iritsi dira Malin eta Burkina Fasoko hegoaldean, eta gutxienez 102 pertsonaren heriotza eragin du.

Igerileku publikoak ekainaren 24an ireki, eta irailaren 1ean itxiko dituzte, eta ureztatze lanei dagokienez, 23:00etatik 24:00etara egin beharko dira, kontsumoa eta ur-ihesa kontrolatzeko, ia euririk egin ez duen neguaren ostean.

1989ko lehortea inflexio-puntu izan zen uraren kudeaketan. Ordutik hona ura aurrezteko eta ur-galerak saihesteko lan handia egiten dute Ura partzurergoek eta udalek. Horietako batzuk ezagutu ditugu, apirilean Donostian egingo den uraren nazioarteko Water Loss kongresu handiaren atarian.

Azken hilabeteetan Arabako Errioxan izan den prezipitazio baxuak neurriak hartzera behartzen ditu erakundeak. Azken hiru hilabeteetan, 59L/m2-ko euria baino ez du egin Guardian.

Aurrekaririk gabeko egoera honek Bartzelonako eta Gironako 6 milioi pertsonari eragingo die. Kontsumoa gehienez ere 200 litrora mugatuko da biztanleko eta eguneko.

Gizakiak eragindako klima-aldaketa Amazoniako lehorte gogorraren bultzatzaile nagusia izan zen iaz, eta ez El Niño fenomenoa, World Weather Attribution erakundeak egindako ikerketa baten arabera. 2023ko erdialdetik, Amazonas ibaiaren arroa aparteko lehorte-egoeran dago.

Datuek hazkunde nabarmena adierazten dute duela urtebete bildutakoen aldean, eta azken hamakadako batez bestekoa ere hobetzen dute. Esako urtegia, adibidez, edukieraren % 83,22 da, eta iaz, berriz, % 29,08.

Lehorteak eragindako ekoizpen eskasia omen da prezio igoera handi honen arrazoia, eta ez omen dira eskaera osatzeko moduan izango.

Sute arriskua handia da hiru baldintza kezkagarrik bat egin dutelako: 30 gradutik gorako tenperatura, hezetasuna %30etik behera eta 30 kilometro ordutik gorako haize ufadak.

Juantxu Anda eta Alfredo Garoña ur-bilatzaileak dira. Biak  80 urte baino gehiago dituzte, baina lanez gainezka dabiltza azken urteetan.

Tarragonako Penedes Beheko hainbat herrirentzat, esaterako, lur azpian aurkitu dituzten ur putzuak ezinbesteko irtenbide izaten ari da inoiz baino ur eskasia handiagoa duten urte sasoi honetan.

Tenperatura altuek mahats bilketa aurreratu egin dute Arbako Errioxan. Iraileko lehen egunetan hasiko dira gehienak eta ordurako upelak, botilak... garbi egon behar dute.

Hektor Orbe Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoko Ekimen eta Estrategia Garapeneko zuzendariordeak esan du zonaldeko egoera, oraingoz, 2022ko udakoa baino hobea dela. Busturialdea alerta egoeran sartu da aste honetan, baina tartea dago larrialdi gunera iritsi arte.

Baia ibaiaren emari eskasa dela-eta, uraren erabileraren inguruko debekuak ezarri behar izan ditu Zuiako udalak.

Lehorteari aurre egiteko neurrien artean, Lapurdiko kostaldeko herri guztietan kendu dituzte hondartzetan dutxak eta hankak garbitzeko iturriak.