Jaiak

Baztandarren Biltzarra ospatu da urtero lez Elizondon. Senidetasun jai hori bailarako jai garrantzitsuena da eta baztandarrek azaldu dutenez, "xarma berezia" duen eguna.

Egun osorako ekitaldiak antolatu dituzte: pintxo lehiaketa, herri bazkaria, musika eta haurrentzako jolasak. Aste Nagusirako hilabete eskas geratzen dela gogoratu nahi izan dute.

Aritz Labrador orkestra zuzendariak iragarri duenez, igandean, uztailak 21, kontzertu berezi bat eskainiko dute Zornotzako txosnagunean: Carmina Burana obrako abestiak eskainiko dituzte berak zuzentzen dituen bi bandek, Zornotzakoa eta Areatzakoa, Bilboko Koraleko abeslariekin batera; ia 200 lagun.

Itxaso Berrojalbiz Bizkaiko Ogasun eta Finantza diputatuak txosnen laguntza eskatu du "iruzur fiskalaren aurkako borrokan". Azpimarratu duenez, Batuz sistema ezartzeak "ez du ekarriko dagozkienak baino zerga gehiago ordaintzea", baizik eta "segurtasuna sortuko du jai giroan".

Animaliak oreka galdu du harmailetatik behera eroriz. Bertan zeudenen artean berehala heldu diote adarretatik, geldiarazi eta plazara itzuli dute. Ez da ez adarkaturik ez zauritu larririk izan.

Santurtziko jaiek egun handia dute eta milaka lagun batu dira urtero legez. Ehun bat ontzik lagundu diote marinelen zaindariari ohiko prozesioan.

Sanferminetako balorazioa egin du Joseba Asiron Iruñeko alkateak. Sexu-erasoei dagokionez, aurtengo jaietan 24 salaketa izan dira, eta ustezko erasotzaileetako 23 atxilotu dituzte. Asironen hitzetan, genero-indarkeria "gizarte osoari dagokion arazo bat da".

Nahiz eta ofizialki sanferminak "Gaixoa ni" abestuta amaitu diren, ehunka lagunek Villavesaren entzierroa korritu dute gaur goizean Miguel Indurain partikular baten aurrean.

Mila pertsona bildu dira bart Iruñeko Udalaren atarian, ohiturari eutsita, "Gaixoa ni" abestiarekin sanferminei agur esateko.

Ezpata-dantza protagonista izan arren, erromeriaz gozatu dezakete herritarrek Santa Isabel egunean. Agus Barandiaran eta Anabel Arraizak ez dute galdu nahi izan, horregatik, Antio ermitan eguna agurtu dute musika eta dantza bidez.

Zumarragako Antio ermita kanpoaldean 400 lagun inguru elkartu dira herri-bazkaria aitzakia izanda. Ezpata-dantzaz disfrutatu ostean, giro ederra nabari dute Anabel Arraiza eta Agus Barandiaranek. Zein da menua? Nola daramate eguna?

Egun garrantzitsua da Zumarragan. Antton Fernandez ezpata-dantzari ohia izan ez ezik, bertsozalea ere bada, eta horregatik, bertsoa bota dio Santa Isabel egunari. Antioko ermitan. Aitor Mendiluze eta Nerea Elustodorekin egin dugu topo, biek ere bertsoa eskaini diote uztaileko data bereziari.

Irrintzi dantza taldeak eta Antziñako Ama taldeko txistulariek ezpata-dantza eskaintzen dute Antioko baselizan. Lehenengo dantza ermita barruan, meza-nagusia izan aurretik; eta bigarrena, kanpoaldean, aurreskuarekin batera. Dantzariek zein bertaratutakoek emozioz beterik bizi dute ekitaldia.

Zortzigarrenaren ondoren, hiria omendu eta hiri osorako dantza egin du Erraldoi eta Buruhandien Konpartsak. Haurren pare jarrita eta euren maitasuna jasoz bukatu dute ekitaldia.

Ismaelek 15 urte daramatza Iruñeko kiliki maitatuenaren, Caravinagreren, arima izaten. Gaur izango da erraldoiekin batera aterako duen azken aldia, hurrengoei lekua utzi aurretik.

Ipar Euskal Herriko Itaia mugimendu feministak salatu duenez, Baionako jaiak hasi zirenetik 11 eraso zenbatu dituzte, "bortxaketa zantzuak, eraso fisikoak eta ahozko erasoak tartean". Azken egunean bakarrik, bi sexu-eraso salatu dituzte. 

Aurtengo azken entzierroa amaitu bezain laster, langileak ibilbidean dauden 900 zutoinak, 2.700 oholak eta 2.500 egurrezko falkak kentzen hasi dira. Hermanos Aldaz aroztegia hesi bikoitz horretaz arduratzen da, ibilbide osoan zehar herritarren segurtasuna bermatzeko asmoz.

Bi minutu eta 22 segundukoa izan da entzierroa, iaz baino 12 segundo motelago. Miura zezen handiek 2024ko sanferminetako entzierroak itxi dituzte.

Ehunka pertsona bildu dira ostiral honetan Iruñeko Gaztelu Plazan, sanferminetan izandako eraso sexistak gaitzesteko. Gainera, emakumeen "eskubideen urraketa" salatu dute eta erasoen aurrean herritarrek emandako erantzuna txalotu dute.

San Fermin santua Santo Domingoko aldapan dagoen horma-hobira eramaten du goizero Goizargik, korrikalariek, ohi bezala, entzierroaren aurretik kanta diezaioten. Gero, bere etxeko saloian gordetzen du, hurrengo egunean berriz eramateko. 1978. urtetik eusten diote tradizio horri.

Iruñeko 16 peñen gaurko kalejira berezia izan da. Palestina askea aldarrikatu dute eta Gazaren kontrako sarraskiari amaiera jartzea.

Familiak gerturatu dira gaur eguerdian Leon Erregearen lehen iratzartzea ikustera. Txikien entzierroa eguneko beste protagonista nagusietako bat izan da.

Labriten lortutako garaipenarekin, puntu bat eskuratu du bikoteak. Ostiralean, Laso eta Imaz izango dituzte aurkari.