Gorka Valdes Aranzadiko txori eraztuntzailea da; kaioak, belatxingak eta mendi tuntunak eraztuntzen ditu. Lan hori zertarako eta nola egiten duen azaltzeaz gain, txoriei janaririk ez botatzea eskatu du, ez baitute gatzik behar.
Mahastietan ura hornitzeko dauden putzu batzuk tranpa dira hainbat animaliarentzat. Maiz, itota hiltzen dira bertan, biltegietatik atera ezinik. Orain, Aranzadi elkartea, upeltegi eta udalekin lankidetzan, mikro hezeguneen sare hori lehengoratzen ari da.
Nafarroako Larunbe herriaren alboan, Arriaundi mendiko indusketan, harri bat topatu zuten 2022an. Harri hori zizelkatuta dago, latinezko hitzekin, eta hitz horien artean Larrahe hitza azaltzen da. Aranzadi elkarteko Juantxo Agirre Mauleonek aurkikuntzaren garrantziaz hitz egin digu.
Latinez idatzitako eta Valeria Vitellak sinatutako testu bat du aldareak. Erromatar garaian ere jainko indigena baskoiak gurtzen zituztela erakusten du piezak.
Emakume batek, Valeria Vitellak, Larrahe jainkosa baskoiari egindako eskaintza du aldareak, latinez idatzita. 2022an aurkitu zuten, Doneztebeko Erdi Aroko monasterioaren indusketa arkeologikoetan.
Iñaki Lizaso astroargazkilaria da, eta aurora borealak ikusi ditu Hondarribian. Alerta gorengo mailara igota, hondartzara joan eta iparraldera begira garbi-garbi ikusi zituen gorri eta berde koloreko aurora borealak. Zorteduna izan da Iñaki Lizaso, ez baita ohikoa gurean aurora borealak ikustea.
Aurora borealek mundua liluratu dute, baita Euskal Herria ere. Zer dela eta ikusi ahal izan da fenomeno eder hori hain hegoaldean? Aranzadi Elkarteak azalpen zientifikoa eman digu.
Horiekin batera, fusil batekin lotutako hainbat objektu berreskuratu ditu Aranzadi Elkarteak. Urkiolan aurten lurpetik ateratako bigarren gorpuzkiak dira, oraindik identifikatu gabe dagoen beste gudari batenak berreskuratu baitzituzten otsailaren 4an.
Haren familiak maiatzaren 13an jasoko ditu gorpuzkiak, Gogora Institutuak aurreikusita dituen Memoria Historikoaren arloko hainbat ekitaldiren esparruan.
Pedro Sanchez Cuelgamuros Haranean izan da, familiek eskatutako frankismoaren 160 biktima desobiratzeko eta identifikatzeko egiten ari diren lanak bertatik bertara ezagutzeko.
Artikulua nazioarteko aldizkarian argitaratzeak bultzada berria eman dio ikerketa arkeologikoari eta Mattin Aiestaran Aranzadi Zientzia Elkarteko arkeologoaren taldeak erabilitako metodologia "zorrotza" balioan jartzen du.
"Armada kolpistaren aurrean askatasunaren alde bizia eman zutenen sakrifizioa" goraipatu du Eusko Jaurlaritzak, eta omenaldirik onena gorpuak aurkitzea, identifikatzea eta familiei itzultzea dela adierazi du.
Lehendakaria, Nerea Melgosa Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburua eta Gorka Urtaran Arabako Gizarte Politiken foru diputatua izan dira bertan. Prospekzio-lanek jarraitu egingo dute 2024an, gudalekua izan zenez, arrasto gehiago egon daitezkeelakoan.
Aranzadik desobiratze lanekin jarraituko du, eta horiek biktimen inguruko informazio gehiago ematea espero du. Melgosa sailburuak senideren bat inguru horretan hil zela sumatzen duten familiei eskatu die lagin genetikoa emateko, identifikazioa egin ahal izateko.
Aranzadi Zientzia Elkartearen lanari esker, Bilboko Udalak Gerra Zibilean babesleku antiaereo modura eraikitako tunel bat birtualki ikusteko aukera eskaintzen du gaurtik aurrera.
Biodibertsitateaz, naturguneez, espezien birsartzeaz, uraren garrantziaz...aritu zaigu Mikel Etxeberria Okariz biologoa, Iruñean egingo dituzten Natur Zientzien V. topaketak aurkezetean
Duela urtebete, Aranzadi Zientzia Elkarteak prentsaurrekoa antolatu zuen Gongorako Zarra Jauregian (Aranguren Ibarra) aurkikuntza iragartzeko. Euskal Herriko historiako aurkikuntza arkeologiko garrantzitsuenaren berri izan genuen.
"Scientific Reports" aldizkarian kaleratutako azterlan batek egiaztatu du uste zen baino 1.000 urte lehenago izan zela aurreneko gatazka handi hori. Arabako Errioxako aztarnategi batean aurkitutako hezurdurak aztertuta atera dute ondorioa. Aranzadiko hainbat kidek parte hartu dute ikerketan.
Jaizkibel V monumentua Jaizkibelgo estazio megalitikoaren zati bat da, eta indusketa eta zaharberritze lan handia egin da bertan 2018tik 2020ra. Hilobi honek 2.000-3.000 urte inguru ditu.
Irulegiko aztarnategiko herrixkaren kale nagusia induskatu du arkeologo talde batek uda honetan. Helburua Burdin Aroko herrixkaren hirigintza hobeto ezagutzea izan da.
Igel tropikalaren irudia jarri dute Goizuetako jaietan udaletxeko balkoian. Igela baino, zapoa beharko luke Iñaki Sanz Azkue, Aranzadi Zientzia elkarteko herpetologoaren ustez. Goizuetako udal ordezkariek tonu onean erantzun diote kontuan hartuko dutela abixua.
Urteak daramatzate Lekeitioko Garraitz irlan auzolanean bertako altxorrak azaleratzen. Indusketa horietan aurkikuntza berezia egin dute: hiru gorpuzki aurkitu dituzte.
Aurkikuntza gehiagoren berri eman du gaur Aranzadi elkarteak. Oraingo honetan, Auritz udalerritik kilometro gutxira dagoen Zalduako aztarnategian egindako indusketetan topatutakoak dira. Brontzezko objektuak eta estolderia zati bat daude tartean.
Irulegiko aztarnategian hasi berriak dira indusketa kanpainan, inoizko handienean. Brontzezko eskuaren aurkikuntzaren aurretik ere han ari ziren Aranzadiko boluntarioak eta ikasle ia denak. 2021eko aurkikuntzaren emozioa oraindik itzali ez zaiela ari dira indusketan .
Arangurengo Irulegi mendiko Burdin Aroko herrixkan egingo dute indusketa, eraikin oso bat induskatzeko eta herri horren okupazio faseen ikerketan sakontzeko.
Irulegiko indusketa arkeologikoa berriro martxan da, eta aurten, gainera, inoiz baino luzeagoa izango da kanpaina. Hiru hilabete iraungo du, eta 100 boluntario arituko dira lanean. Irulegiko eskuak ikusmin handia sortu du, eta bisita gidatuak ere antolatu ditu Aranzadi Zientzia Elkarteak.
Gudari baten gorpuzkiak atera ditu Aranzadik Barazar inguruan, Zeanurin. Gorpua ahoz gora aurkitu dute, eta 1937ko gudan frontean borrokan hil omen zen. Hurrengo urratsa borrokalariaren identifikazio txapa aurkitzea da, edo, bestela, DNA probak egitea aurkitutako femurrari.
Tolosako eta Erandioko udalek (EAJren esku daude) ere duela egun batzuk desaktibatu zituzten memoria datu-baseetako bilatzaileak, ETAko kideak urraketen biktima gisa agertzeagatik piztutako polemikaren ostean.
ETAko kideak biktimen zerrendetan sartu eta gero piztutako polemikaren ostean, zientzia elkarteak adierazi du aldaketak egiteko prest dagoela, proiektuetako eragile politikoek eta sozialek hala egin behar dela uste badute.
ETAko kideak biktimen zerrendetan sartu eta gero piztutako polemikaren ostean, zientzia elkarteak adierazi du aldaketak egiteko prest dagoela, proiektuetako eragile politikoek eta sozialek hala egin behar dela uste badute.
Erandioko (Bizkaia) eta Tolosako (Gipuzkoa) udalek -EAJ dago agintean bietan- oroimen webguneetako bilatzailea desaktibatzea eskatu diote Aranzadi zientzia elkarteari, biktimen zerrendetan ETAko kideak agertzea ahalbidetzen duten irizpideak zuzendu arte.