Abeltzaintza

Ordiziako edo Gasteizko Santa Barbarako azokek beherakada izan dute azken urteotan.

Azken urte hauetan inork nahi ez duen gaia da artilea, eta, beraz, hondakin bezala tratatu behar da. Gipuzkoan, landa garapenerako agentziek biltzen dute, baina artzainek ordaindu egin behar izaten dute. Erronka artileari irtenbide bat bilatzean datza.

Urtero legez, urruneko lurretan artzain ibilitakoak bildu dira. Nafarroan batu dira oraingoan, Berueten, ordukoak gogoratzeko. Lan zaila zen, buru askoko artaldeak gobernatu beharra, bakardadean sarri, eguratsaren mende eta ingelesik jakin gabe, eta ez dute ahaztu.

Bizkaiko abeltzainak gehiengoa izan dira Pirinioetako arrazaren lehiaketaren hogeita hamazazpigarren edizioan. Urtero bezala, Gernikako Urriko Lehen Asteleheneko abeltzaintza-azokaren barruan egin da lehiaketan.

San Martin Unxen egon da Sukalerrian saioa. Guneko Arrautza Ekologikoak nola ekoizten dituzten azaldu digu Mikel Olitek.

Araban aurreikusita dauden 28 proiektuen aurka azaldu dira Gorbeialdea Defendatu eta Horrela Ez plataformak. Horien aburuz, proiektu horiek "ez dute garapen iraunkorrik ekarriko, enpresa horien onura ekonomikoa baizik, gure landa eta nekazaritza ingurunea sakrifikatuz".

Belardin, animaliak hiltzeaz gain, produktu ugari elaboratzeko aukera izango da. Horien balioa nabarmendu eta abeltzaintzan belaunaldi aldaketa erraztea izango du helburu, eta zuzenean kontsumitzaileen esku uztea, ekoizpen eta merkaturatze jasangarriagoa bultzatzeko.

Araizko kablearen historia berreskuratuz, begiralekua inauguratu dute Zezelainen, mailoetara begira. Azalpenak eman ostean, belarra moztu, buxiak egin eta kabletik bota dute, 60ko hamarkadan desagertutako teknika erabiliz. Memoriari eustea eta bisitariei ezagutzera ematea du helburu guneak.

Artzain Eguna ospatu dute gaur Uharte Arakilen eta, bertan, Nafarroako Idiazabal gazta onenaren lehiaketa egin dute. Hirugarren urtez, Lekarozko Infernuko Gasna gaztandegia izan da irabazlea. Iruñeko Alde Zaharreko Baserriberri jatetxeak eskuratu du gazta erdia, enkantean 4.800 euro ordainduta.

Gaur Uharte Arakilen ospatu den Artzain Egunean jakinarazi dute Euskal Herriko ardi moztaileen selekzioak ofizialtasuna lortu duela eta 2026an Zeelanda Berriko munduko txapelketan parte hartu ahal izango duela. Batzuk hasiak dira jada entrenatzen.

10:00ak pasata, Biriatuko muga blokeatzen zuten traktoreak erretiratzen hasi dira. Protesta amaitu den arren, ilara handiak espero dira Gipuzkoako errepideetan, kamioi asko muga zeharkateo zain daudelako.

Arratsaldean zehar ez da aparteko auto-ilararik sortu mugan. Irunen ere ez da gorabehera aipagarririk izan, autoen joan-etorria handia izan bada ere.

Merkantzien zirkulazioa 24 orduz etengo dute mugan, 10:00etatik astearteko 10:00ak arte. Hori dela eta, goizean goizetik, Gipuzkoako eta Nafarroako errepideetan auto ilarak sortu dira.

Traktore karabana luze bat auto-ilarak sortzen ari da, Frantziako mugarako bidean. EBren babes handiagoa eta inportazioen kontrola eskatzen dute manifestariek.

Trafikoan eragin handiena A-1 eta A-15 errepideetan izaten ari da, Villabona eta Andoain artean, Irungo noranzkoan, baita N-121-A errepidean ere, Irun inguruan.

Europar Batasuneko nekazaritza politikak baserritarren lana baldintzatzen du. Esplotazio txikiak, familian kudeatutakoak, justu justu bizirauten ari dira, bai hemen baita Portugal bezalako herrialdeetan ere.

Latxa Esnea Kooperatiba Elkarteko lehendakaria da Imaz, artzaina, eta 600 ardi ditu. Dioenez, garai batean, artileak erabilera batzuk zituen, gaur egun ez dituenak. Ondorioz, artilea kentzeko ordaindu behar izaten dute. Irtenbidea emateko hainbat proiektu garatu dituzte.

Arespalditzan, adibidez, urteroko azoka egiten ari dira, Pirinioetako behien lehiaketa probintziala protagonista dela. Hondarribian, berriz, prozesio batekin hasi dute eguna Guadalupeko Ama Birjinaren Santutegian.

Hala egin dute Legardan, Nafarroan. 'Behi suhiltzaileak' jarri dituzte mendian, Eskoziako Galoway arrazakoak. Ahuntzek bezala, era guztietako adaxka, sasi, belar eta enbor azalak jaten dituzte; ez, ordea, ernatu berri diren arbolak. Hala, sasia garbitzeaz gain, basoa biziberritzea ahalbidetzen dute.

Donemiliagako Egilatz kontzejuan, 60 urteko emakume bat hil da behi batzuen kolpeen ondorioz. Erika Letamendi alkateak azaldu duenez, auzolanean ari zirela jazo da ezbeharra, eta azpimarratu du ez direla ohikoak horrelako gertaerak.