Alarguntza-pentsioak lortzeko beharrezkoa izango da berriro izatezko bikote gisa erregistratuta egotea

Auzitegi Gorenak zuzendu egin du eta bidezkotzat jo du alarguntza-pentsioa jasotzeko izatezko bikoteen inskripzioa berriro eskatzea. Hala, 2021eko apirilean ezarri zuen doktrina zuzendu du, eta zehaztu du beharrezkoa dela udal edo autonomia erkidegoko erregistroan izena emanda dagoela egiaztatzen duen ziurtagiria aurkeztea batasun hori egiaztatzeko.

Europa Pressek eskuratu ahal izan duen epai batean, Administrazioarekiko Auzien Salako Laugarren Atalak ezetsi egin du emakume batek jarri zuen kasazio-errekurtsoa. Emakume horri alarguntza-pentsioa ukatu zitzaion, izatezko bikotearen inskripziorik ez zuelako, egiaztatu zuen arren 1965etik elkarrekin bizi zirela, elkarrekin lau seme-alaba zituztela eta etxebizitza elkarrekin erosi zutela. Madrilgo Justizia Auzitegi Nagusiak ebatzi zuen arrazoi horiek ez zirela nahikoak pentsio-eskubidea aitortzeko, ez zituelako izatezko bikotea existitzen zela egiaztatzeko bitarteko egokitzat jo. Gorenak berretsi egin du Madrilgo Auzitegi Nagusiaren epaia.

Antonio Fonseca-Herrero magistratu txostengileak Gorenak Auzitegi Konstituzionalak Estatuko Klase Pasiboei buruzko Legearen 38.4 artikuluaren konstituzionaltasunari buruz 670/1987 Legegintzako Errege Dekretuan, apirilaren 30ekoan, esandakoak aipatu ditu ebazpen horretan, izatezko bikotea egiaztatzeko bidea zehazten duena udal-erregistroa edo autonomia-erkidegokoa dela esanez: "Arauak ezartzen duen alarguntasun-pentsioa ez da elkarrekin bizi direla egiaztatzen duten izatezko bikote guztien onurarako, baizik eta legez ezarritako moduan eratutako bikoteen onurarako soilik"; hau da, erregistro publikoan inskribatuta daudela egiaztatzen duen ziurtagiria dutenentzat.

Horrela, Gorenak zuzendu egin du 2021eko apirilaren 7an emandako ebazpena. Orduan, Auzitegi Gorenak erabaki zuen alarguntasun-pentsiorako eskubidea aitortzearen ondorioetarako, nahikoa zela, izatezko bikote baten existentziaren froga gisa, heriotza gertatu baino bi urte lehenago elkartzea erregistro autonomiko edo udal erregistro batean inskribatuz egiaztatzeaz gain, "errolda-ziurtagiria edo bizikidetzarako zuzenbidean baliozkoa den beste edozein frogabide" aurkeztea.

Orain, martxoaren 24ko epaian, magistratuek Gorenaren doktrina "argitzeko" balioetsi dutenez, "2020ko maiatzaren 28ko epaian ezarritako doktrina orokorra aplikatu behar da (6304/2017 kasazio-errekurtsoa); horren arabera, izatezko bikote baten existentziaren froga (...) erregistro autonomiko edo udal-erregistro espezifiko batean inskribatuta edo dokumentu publiko baten bidez bakarrik egiazta daiteke, eta biak ere pentsio kausatzailea hil baino bi urte lehenagokoak izan behar dira, gutxienez".