64. Gosaria Josu Erguinenean

Edukiak ikusteko, erregistratu

Saiatzea, ekitea eta egitea. Eta askotan asmatzea. Denetarik egin du atal honetako anfitrioiak. Beasaingo industriak eraman zuen mundura, eta munduak ekarri espektakuluaren industriara. 1977an Kilometroak ekimena sortu zuen bere sorterriko lizeoa bultzatzeko. 80ko hamarkadan ETBren sorreran parte hartu zuen eta ordutik ekoizle lanak egin ditu. Disney multinazionalarentzat lan egin zuen eta bera izan zen Karlos Argiñanori telebista programa bat egitea ideia ona izango zela esan ziona. Gainontzekoa historia da. Adina baduen arren ez da jubilatu eta laneguna hasi aurretik, gosaltzera gonbidatu gaitu bere etxera.

Ekoizpen-urtea

2022

Iraupena

39:52

Ekoiztetxea

ULU Media

Aurkezlea

Oier Aranzabal

Gonbidatua

Josu Erguin

Kategoria

Bizigiro eta gizartea

67. Felix Zubia, osasunaz hamarreko handian

66. Nuria Lopez de Guereñu, altu hegan egin du

Etxera sartu orduko ehizeko txakurrak egin digu ongietorria. Eta anfitrioia eibartarra dela salatu digu. Enpresa munduan nabarmendu da Nuria Lopez de Guereñu. 2005ean Ibarretxek Garraio eta Herri Lan Sailburu izateko deitu zuen eta gerora Confebask-eko Idazkari Nagusia izan zen, besteak beste. Txikitan hegazkin pilotoa izan nahi zuen, eta azkenean izan ez bada ere, oso altu egin du hegan. Kristalezko sabaia hausteraino. Zumaiako etxean hartu gaitu. Oier Aranbalek gidatzen duen "Barruan gaude" podcast honetan gonbidatuen etxeetan sartzen gara solasaldian aritzeko.

62. Asisko Urmeneta, jokerra du sakelean

Iruñeko Urmenetatar leinukoa, anai-arrebetan bosgarrena eta marrazkilari umoretsua da Asisko Urmeneta. Aitaren semea baino, amatxiren biloba da gehiago, eta pozik oroitzen du Baztan bailaran igarotako haurtzaroa. Historia, irabazleek idazten dutela esaten da, aitzitik, Urmenetak historia marrazten du, baztertuen eta zokoratuena. Hoztan du etxea eta bertan hartu gaitu, hemen ohitura dugun legez. Oier Aranbalek gidatzen duen "Barruan gaude" podcast honetan gonbidatuen etxeetan sartzen gara solasaldian aritzeko.

60. Jon Benito, enpatearekin konformatzen da

59. Ander Izagirre, distantzia jakinminaz neurtzen du

58. Maddalen Marzol, lurrin eta esentzien bila

Hunky Dory Laboratory lurrin denda sortu zuen 2015ean Eva Chartonekin batera, eta ordutik usain eta esentzien artean egin izan du lan. Lurrinak oroitzapenak dira. Bat-batean iraganeko une batera eramaten gaituztenak, denboraren makinak nola. Lurrinak maite ditugun pertsonak dira. Lekuak. Amodio eta desamodioak. Lurrina sedukziorako tresna izan liteke, edo kamuflajea. Usaimenaren mundura murgilduko gara atal honetan Maddalen Marzolen eskutik. Bere etxeko ateak zabaldu dizkigu. Oier Aranbalek gidatzen duen "Barruan gaude" podcast honetan gonbidatuen etxeetan sartzen gara solasaldian aritzeko.

57. Roberto Sánchez, palindromo egilea eta anestesista

Osakidetzako lan deialdietan iruzurra salatu zuen bi lankiderekin batera. Eta ordutik egunerokoa zailagoa egin zaio Roberto Sánchez anestesistari. Bere aurkako jazarpena salatuta Osakidetza utzi berri duenean, Gasteizen kokatuta dagoen bere etxeko ateak zabaldu dizkigu. Palindromoak ditu itsatsita paretetan, ateetan eta leiho ertzetan eta hizkuntzarekin jolastea maite du. Dena dela, Roberto Sánchez ez da berdin irakurtzen alde bateko zein besteko. Dibertigarria da, baina, serio hartzen du bere ofizioa. Eta agian horregatik egin du egin duena. Sar gaitezen bere etxeko sukalderaino.

56. Juan Luis Etxeberria, hamaika izendun bardoa

55. Ane Irazabal, kontatzea ez da laguntzea

EiTBren korrespontsala da Berlinen eta Kiev hirian zegoen Errusiak Ukraina eraso zuenean. Haurdunaldia zela medio herrialdetik alde egitea erabaki zuen, kontraesan artean. Cairon, Palestinan, Italian eta beste hainbat lekutan izan da informatzen. Eta etorkizunean ere albistea dagoen lekuan izango da. 'Awlad' dokumentala egin zuen 2019an Cosimo Caridi bikote eta lankidearekin batera, munduko txoko ezberdinetan bizi diren haur errefuxiatuen bizitza jasotzen duen pelikula. Berlinen bere etxeko ateak zabaldu dizkigu.

54. Mikel Lizarralde, bizitzarekin aurrez aurre topo egiten duzunean

2018ko otsailaren 3an, San Blas egunez, mendian korrika zebilela, bikoitza ikusten hasi zen Mikel Lizarralde Asurmendi. Geroago diagnostikatu zioten Esklerosi Anizkoitzaren lehen zantzuak ziren haiek. Kolpeak kolpe, gaitz honen inguruan kontzientziatzeko kirol probetan parte hartzen hasi zen. Besteak beste, Zegama Aizkorri proban edo Getaria-Zarautz itsas trabesian parte hartuz. Orain beste talaia batetik hitz egiten du. Bizitzarekin aurrez aurre topo egin balu bezala. Eibarko bere etxeko ateak zabaldu dizkigu, sartu nahi?

53. Jon Maia, hona ekarri gaituen harian

Kantu bat garela dio Jon Maiak. Zarata, doinu eta distortsio ororen azpian badela honaino ekarri gaituen partitura bat. Eta bertan idatzi ditugun ahalpaldietan uler dezakegula nor garen. 90eko hamarkadako euskal musikaren lerro ederrenetarikoak idatzi ditu Maiak. Negu Gorriak, Anari, Gari, Gozategi edo Mikel Urdangarinek jarri diote musika bere abestiei. Eta jada herriarenak dira. Gure imaginarioaren zati. Bertsolari txapelketa utziko duela iragarri aurretik hartu gaitu bere Zumaiako etxeko sukaldean.

52. New Yorketik informatzen, Amaia Uribe

Roosvelt Island Manhattan eta Queens artean dagoen uharte estu bat da. Garai batean Welfare island edo Blackwell Island bezala ezagutzen zena. Asko aldatu da ordutik baina. Baztanga zuten gaixoentzako ospitalea zegoen bertan, eta orain, zeharo gentrificatu da. Eskola, baseball zelaia eta trafikorik gabeko auzo batek osatzen dute irla. Bertan bizi da AEBtako EiTBko korrespontsala den Amaia Uribe. Bertsolaria, kazetaria eta ama, bertatik bertara ari da munduko aldaketen berri ematen. New York pandemiak nola aldatu zuen kontatu eta Trumpismoa ulertzeko gakoak eman zizkigun mikrofonoa eskuan. Orain, bere etxeko ateak zabaldu dizkigu eta guk jarri diogu mikrofonoa egongelako mahaian.

51. Elizabeth Macklin, mende erdia hasperen batean

50. Kirmen Uribe, liburuz egindako eraikinetan

Munduko txatalez osatua dagoen puzzle deszifraezina da New York. Migrariek eraiki zituzten zerua urratzen duten etxeorratzak eta sortu zuten gerora munduan hain ezaguna egin den iruditeria. Etorkinek idatzi dute hiriaren historia eta 2018tik gaurdaino, Kirmen Uribe euskal idazlea ere nortasun, hizkuntza eta kultura mosaiko honen zati bihurtu da. Central park-en albo batera, mendebaldean, bizi da idazlea Phillip Roth bizi zen eskaratzaren hurrengo zenbakian. New Yorkeko liburutegi publikoaren beka medio iritsi zen hiri handira eta laugarren urtea du bertan. Manhattan elkarrekin gurutzatu eta eta etxeko atea zabaldu digu.

Bideopodcasta

Temas del día: La muerte y el duelo, ‘Pasión por la vida’ de Carmen Lomana y el Pizzicato con Mikel Gaztañaga

Prestatu al duzu zure heriotza? Pentsatu al duzu inoiz nolakoa izatea gustatuko litzaizukeen zure hileta? Nola aurre egin maite duzun pertsona baten galerari? Zergatik da garrantzitsua heriotzaz hitz egitea? Tabua al da oraindik heriotzaz hitz egitea? Galeretan, heriotzan eta dueluetan aditua den Naroa Martínez irakasle psikopedagogoarekin eta Izar Blue Txarli Marqués enpresako kidearekin aztertu dugu. Ikus-entzunezko ekitaldi eta ekoizpen enpresa horrek Agur Lagun izeneko zerbitzua eskaintzen du. Gainera, Carmen Lomana elkarrizketatu dugu, Donostian baitago "Pasión por la vida" memoria liburua aurkezten. Eta Mikel Gaztañagarekin pizzicatoari buruz ikasi dugu.

Bideopodcasta

¿Por qué ahora los padres y las madres se lamentan de haber tenido hijos e hijas?

Tertulia de jóvenes: ¿es ético y legal publicar el libro de un asesino confeso en el que relata su crimen?

7 horas de sueño y 20 minutos de siesta, claves para un cerebro feliz y en pleno rendimiento

Garunaren Astean, Loaren Munduko Egunarekin bat eginez, Gurutz LInazasoro Donostiako Gipuzkoa Poliklinikako neurologoak loaren eta garunaren osasunaren arteko harreman estua, zuzena eta beharrezkoa gogorarazten digu, eta nola loaren higienea ez zaintzeak gure ongizate fisiko, psikologiko eta emozionalerako bizi-funtzioak kaltetu edo alda ditzakeen. Era berean, gaixotasun neurodegeneratiboei heltzen diegu, hala nola Alzheimerrari, eta detekzio goiztiar batek duen garrantziari, narriadura mantsotzen eta leuntzen saiatzeko.

Laguntza